Plaatsen, inregelen… luisteren
Door Sander van der Heide, HVT 9, september 2021
Andrew Jones van Elac gaf het al aan: zonder te meten is het moeilijk te weten wat een subwoofer zal bijdragen aan je hoofdsysteem. Het is een kwestie van uitproberen en geluk.
Nu wil dat niet direct zeggen dat je meteen allerlei meetapparatuur moet gaan aanschaffen om een subwoofer in te regelen, maar meneer Jones heeft wel een punt. Bij het ontwerpen van luidsprekers worden allerlei metingen verricht om tot een optimaal ontwerp te komen. Als je het laag met een willekeurige crossover naar een andere luidspreker toestuurt op een willekeurige plek, dan hak je in feite de luidspreker in tweeën en laat je de luidsprekerontwerper in het ongewisse. Dat is ook de reden dat het toevoegen van een subwoofer in je hoofdsysteem met beleid, voorbereiding, veel tijd, en veel luisteren zal moeten gebeuren. In deze workshop tillen we je afluistering met 4 stappen naar een hoger niveau: aansluiten, plaatsen, inregelen en luisteren.
Aansluiten
Hoe moeilijk kan het zijn om een subwoofer aan te sluiten? Nou, dat valt nog flink vies tegen. Zeker als de gebruikte subwoofer niet de juiste aansluitingen heeft of als je zelf een verkeerde ingang of uitgang gebruikt. Zo kom je op verschillende receivers de specifieke LFE-uitgang tegen en dat is nou juist degene die we niet willen gebruiken. (zie ook kader “Sub of LFE”). Voor het toevoegen van een subwoofer aan een stereo-setup, is er vaak ook geen sprake van een receiver, maar een voorversterker of geïntegreerde versterker die geen apart subwoofer uitgangen heeft. Afhankelijk van de mogelijkheden op de subwoofer bepaal je dan hoe je deze twee gaat samenvoegen. De subwoofer heeft bijvoorbeeld een lijn in- en uitgang. Je stuurt het signaal uit de voorversterker eerst naar de subwoofer en daarna uit de subwoofer naar de eindversterker (of rechtstreeks naar de ingang van actieve luidsprekers). In de subwoofer kan dan gekozen worden om het signaal al dan niet te voorzien van een crossoverfilter en, bijvoorbeeld, alleen alles boven de 80 Hz aan de luidsprekers door te geven. Een andere oplossing, en eigenlijk de mooiste als je kijkt naar het signaalpad en het doel van de subwoofer, is het signaal uit de luidsprekeruitgangen, of zelfs vanuit de luidsprekers, met een extra luidsprekerkabel naar de highlevel-ingangen van de subwoofer leiden. In dat geval heb je de natuurlijke afloop in het laag van de luidsprekers en voer je hetzelfde signaal door naar de subwoofer, die er iets laag aan toevoegt (waarbij de crossoverfrequentie ingesteld wordt op de subwoofer).
Wil je de rest van het artikel lezen? Koop dan HVT of download onze kiosk voor Android of iOS
