Zeg ‘ns MQ-AAA
Primeur door Ernst Neve, HVT 5, mei 2021
Het bezigen van de term dongel voelt bijna net zo antiek aan als het kijken naar de serie ‘Zeg ‘ns AAA’ die begin jaren tachtig z’n aanvang nam en ruim 200 afleveringen en pak ‘m beet een decennium later afscheid nam als een van de meest populaire series die de Nederlandse TV heeft mogen sieren. Los van de antieke term en los van het succes dat dit product al dan niet terecht zal vergaren, verwijzen de drie A’s naar de THX versterkertechnologie die deze portable USB/DAC van de rest onderscheidt.
Het begon allemaal met een bericht vanuit MQA Ltd. aan ondergetekende met de mededeling dat ik uitverkoren was om als één van de eersten de THX Onyx te mogen recenseren. Geen idee hebbend waar ze het over hadden, voelde ik mij toch vereerd met deze erkenning en aandacht. Gelukkig rijd ik in een stationwagen, waardoor er altijd nog voldoende ruimte is voor een extra opgeblazen ego. Echter, toen ik na ondertekening van een geheimhoudingsverklaring de eerste informatie over de THX Onyx onder ogen kreeg, ging mijn hart al snel rapper kloppen.
The Force is Strong in this One
We kennen de naam THX waarschijnlijk wel als standaard of certificering voor geluidssystemen in bioscopen en home-cinemasystemen. Het is de handelsnaam die Lucasfilm (je weet wel, van George Lucas) in 1982 heeft vastgelegd in een poging een omvangrijke standaard te beschrijven. Deze ging veel verder dan geluidskwaliteit alleen, en moest de beleving van de derde Star Wars film, Return of the Jedi, in alle theaters, zij het bioscoop- of thuis-, voor iedereen op hetzelfde niveau krijgen. De naam schijnt een samenstelling te zijn van de naam van Lucas-ontwikkelaar Tomlinson Holman en Lucas’ film THX 1138. THX staat eigenlijk meer voor regelgeving waaraan geluid moet voldoen om zichzelf het THX predicaat te mogen opspelden, dan voor een technologie of formaat en behelst onder meer ook akoestiek door materiaalgebruik voor muren, vloeren en projectieschermen om maar iets te noemen. Best een ding dus, en inmiddels een geluidsstandaard voor de gehele filmindustrie.
THX Achromatic Audio Amplifier
Na overname van THX in 2016 door Razer, fabrikant van gaming hardware, is THX zich naast het certificeren van geluid in bioscopen, voor home theatre, speakersystemen en games gaan toeleggen op het toezien op beeldkwaliteit in TV’s en projectoren en later ook op geluidskwaliteit van hoofdtelefoons, bluetoothluidsprekers, etc, etc. Het predicaat ‘THX certified’ geeft je met ruim 35 jaar ervaring op het gebied van audio- en videobeleving als het ware een garantie op kwaliteit. In 2018 nam THX de stap om naast het waken over hun certificering door bedrijven bij te staan vanaf het ontwerp- tot het productiestadium nu ook met een eigen versterkertechnologie op de markt te komen onder de naam THX AAA. We doelen hiermee op de THX Achromatic Audio Amplifier technologie die sinds eind 2018 in verschillende hoofdtelefoonversterkers is opgedoken.
Geen kleuring, geen vervorming
De Achromatic Audio Amplifier technologie beschrijft een lineaire, bipolaire versterker met zogenaamde feed-forward foutcorrectie die als eindresultaat een versterker oplevert die ongelooflijk ongekleurd en transparant klinkt. Achromatic staat dan ook voor ‘kleurloos’. De THX AAA kent zeer lage vervormingswaarden en beschikt over vijf keer meer uitgangsvermogen dan soortgelijke versterkers, zonder ook maar enig moment luistermoeheid te veroorzaken. THX noemt het zelf graag ‘een kabel met volumeregeling’ en gaf in de desktop hoofdtelefoonversterkers waarden op tot 40dB vermindering van vervorming, 2x 6W aan 32 Ohm, 132dB signaal/ruisverhouding en een totale harmonische vervorming van -140dB aan 300 Ohm met 100mW. Klasse A klank, maar dan zonder de geassocieerde inefficiëntie. Aan de wieg van deze AAA ontwikkeling stond trouwens audiogrootheid Laurie Fincham, die voor zijn functie bij THX onder meer werkzaam is geweest bij KEF en Celestion en heeft gewerkt aan de stuurbare line array-technologie. Deze meneer weet wel iets over versterkers en luidsprekers, zullen we maar zeggen.
Zo bedoelde de artiest het dus
Met de komst van de THX Onyx USB/DAC heeft THX zijn AAA technologie geschikt gemaakt voor personal audio met de THX AAA-78 Amp Chip. Dit komt voornamelijk door de miniaturisatie en perfectionering van hun versterkertechnologie in combinatie met de toepassing van de laatste generatie hi-res USB/DAC chips van ESS, de ES9281PRO. De specificaties van de Onyx zijn ronduit verbluffend goed, de concurrentie is op één hand te tellen. Sterker nog, alleen de Cobalt van AudioQuest en de Ztella van Zorloo komen in de buurt en qua prijs zit de Onyx met 209,99 euro daar precies tussenin. Maar dan die specificaties. Ik zal ze onderaan nog eens op een rijtje zetten, maar de Onyx herbergt in z’n fraaie aluminium behuizing techniek op van de snoepen. Totale Harmonische Vervorming- en ruiswaarde van -112dB, met een dynamisch bereik van 118dB, uitgangsvermogen per kanaal van 180mW en een uitgangsimpedantie van 0,2 Ohm beloven ook de moelijker aanstuurbare hoofdtelefoons te laten zingen. Of het nu om de hoogste PCM of DSD resoluties gaat, of zelfs MQA rendering, de Onyx kan ermee overweg en belooft je muziek te laten horen zoals de artiest dat in zijn hoofd had. Of in ieder geval in de studio of live heeft laten opnemen. Om de Onyx ook voor gamers aantrekkelijk te maken, werkt deze ook nog eens met de in de headsets geïntegreerde microfoons.
Eten, die audiopudding
Allemaal mooie woorden, maar misschien wordt het nu hoog tijd om het kleinood uit de verpakking te nemen. Een verpakking overigens die al gelijk duidelijk maakt dat we hier niet met een alledaags product te maken hebben. Tot in de puntjes verzorgd, zou ik het willen noemen, en gelijk beschrijvend wat je te wachten staat. THX, MQA, ESS, mooie afwerking, goede beschrijving. En dan moet het doosje nog open. De magneetsluiting maakt het doosje gelijk geschikt voor het bewaren van de Onyx. Bij het openen staart je aan de linkerzijde op de flap gelijk de quick start guide tegemoet, geen raketwetenschap overigens. De Onyx zelf, het kleine USB-C naar A verloopje, en de 3,5mm minijack maken het op zich geen geheim wat je ermee moet aanvangen. In de doos zelf ligt een kaartje met waarop ‘waarschuwing, hoog volume!’ af te lezen is en achterop de aanbeveling niet op 100% naar de Onyx te luisteren. Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Achter het kaartje een tweede met een 30 dagen TIDAL aanbieding en daarachter de echte gebruiksaanwijzing, waar je naast een uitgebreidere uitleg van het aansluiten ook kan lezen van de kleuren van de drie kleine LEDjes je proberen te vertellen. Het zijn vier kleuren waar blauw 44,1/48kHz, geel hoger dan dat, rood DSD en Magenta MQA rendering aangeeft. Dat laatste betekent, net zoals bij de twee eerder genoemde concurrenten, dat de MQA Core functie door de bron wordt gedaan en de Onyx de vervolgstappen voor de rekening neemt. Onder al dat papier ligt tenslotte de Onyx in zijn schuimen bedje geduldig op je te wachten.
Hoge aaibaarheidsfactor
De eerste betasting van de Onyx is een zeer prettige. De behuizing van de DAC/AMP met de 3,5mm minijack aansluiting en die van de USB-C stekker is van stevig aanvoelend aluminium met een stijlvol glimmend randje op de kop z’n kant. Ook het THX logo komt in glanzend metaal goed binnen. Het circa 10cm lange snoertje zit gegoten aan de connectoren die overigens magnetisch aan elkaar zijn te bevestigen, waarmee de Onyx ook als sleutelhanger dienst zou kunnen doen. De Onyx kan zo’n beetje op alles met een USB poort aangesloten worden, een Mac, een PC, een iOS of een Android apparaat. Hij ‘doet’ MQA, dus de kans dat je ‘m samen met TIDAL gebruikt is aanwezig. Op de Mac en PC een fluitje van een cent, echter op de iPhone zal je een Lightning naar USB adapter moeten gebruiken (hetgeen je 29 euries voor de Slim Adapter van Apple kost) en op een Android device ben je aangewezen op een third party app als eXtream USB Audio Player Pro om de 48kHz resampling van Android te omzeilen. Hier schijnt binnenkort een oplossing voor te komen, werd mij ingefluisterd. Uiteindelijk werkt het in alle gevallen, waar de Mac en de iPad met USB-C aansluiting voor mij het meest overtuigen.
Twee duimen, vijf sterren
Op de Mac kon ik vaststellen dat de THX Onyx door Roon herkend wordt en dat alles naar behoren werkte. Tevens kon ik vaststellen dat de Onyx in staat bleek mijn oorhaartjes in de plooi te spelen door het brute geweld dat die AAA versterker tentoonstelde. Die waarschuwing was niet aan dovemansoren, zullen we maar zeggen. Nadat ik gewend was aan de mogelijke output viel mij toch inderdaad de rust en detaillering op. Eerlijk is eerlijk, op dat gebied laat de Onyx de concurrentie toch op behoorlijke afstand. Alles waarmee ik een high-end systeem zou omschrijven, zou ik in geval van de Onyx van stal trekken. Meeslepend zou ik een treffende samenvatting vinden. Ik had op geen enkel gebied iets te klagen, al helemaal niet toen ik na de Mac en de iPhone uiteindelijk op de iPad Pro belandde en ik ettelijke uren mijn lievelingsnummers liet passeren via de Audeze LCD1 en LCDX, gevolgd door de Meze 99 Classic en Empyrean. De hoofdtelefoons en ik wisten eigenlijk niet zo goed wat ons overkwam. Soms had ik het idee of ik recht in een strot staarde van een patiënt die ‘AAA’ zei. Voor op een cent na 210 euro zou ik de THX Onyx twee duimen en vijf sterren willen geven.
Kijk voor meer informatie op thx.com/onyx
Specificaties:
THD+N -112dB – Dynamisch bereik 118dB – Uitgangsvermogen 180mW per kanaal (<0,1%THD) – Uitgangsimpedantie 0,2 Ohm – Hoofdtelefoon impedantie 22 tot 1.000 Ohm – MQA Rendering – Headset ondersteuning (3,5mm TRRS) – USB Chip ES9281PRO – DAC Chip ES9281PRO – AMP Chip THX AAA-78 – Afmetingen 7,2 x 14 x 210mm
Prijs € 209,99
