Thunderbirds are Yo!
Door John van der Veer, HVT 6, juni 2017
Een alles-in-één apparaat voorzien van versterker(s), luidsprekers, zowel digitale als analoge aansluitingen èn ingericht op audio streaming is bepaald niet nieuw. Als zo’n apparaat Sonus faber Sf16 heet is dat, blijkbaar, wèl het geval. In visueel opzicht breekt de Italiaanse firma in veel opzichten met de nodige tradities, behalve de eigen. Want wie kent ‘m nog: de ‘Snail’? De doorbraak van 37 jaar geleden heeft model gestaan voor de Sf16, die in ieder technisch opzicht is aangepast aan de huidige tijd. Waar de ogen ongelovig rollen, en de mond openvalt van verbazing.
‘Sf’ staat, uiteraard, voor Sonus faber. Maar de initialen zouden met evenveel goed recht kunnen staan voor Science fiction. Het eerste oogcontact met de deels houten UFO uit het Italiaanse Vicenza is er dan ook een van de orde uit Spielberg’s SF klassieker ‘Close Encounters of the Third Kind’. “Beam me up Scotty”, scandeer ik nog wanhopig uit het raam naar de politiehelikopter boven de Amsterdamse binnenstad, om totaal misplaatst in stijl te blijven, maar ontsnappen is geen optie meer. E.T. staart me aan met een blik van: “Zeg knul, ga je me nog aanzetten, of hoe zit dat?”. We gaan wat jaren terug in de tijd, 37, om precies te zijn. Sonus faber moet nog worden opgericht, maar heeft wel alvast een apparaat gelanceerd. We schrijven 1980, de geboorte van Snail. Wie zowel het niet vooruit te branden, slijmerige kruipsel als het opmerkelijke apparaat aanschouwt, snapt direct waaraan de laatste de naam te danken heeft. De vorm is ontleend aan één van de visionaire bedenksels van Leonardo da Vinci en uitgevoerd in massief hout; een centrale behuizing met een woofer en twee beweegbare armen met aan ieder uiteinde een satelliet luidspreker waarin een midrange driver is geplaatst en een tweeter. Door de beweegbare armen is de vorm aan te passen aan de ruimte. Drie jaar na de introductie van de Snail wordt Sonus faber opgericht. Sindsdien kennen we het merk als fabrikant van luidsprekers, in uiteenlopende prijsklassen. Recentelijk is besloten het idee van de Snail weer van stal te halen en in een vorm te gieten die in ieder opzicht compatible is met de huidige tijd: digitale aansluitingen en volledig ingericht om als ‘stand-alone’ unit iedere vorm van gestreamde audio-content weer te geven.
Walnoot
De cover van het meinummer van HVT wordt gesierd door de Davone Solo. Deze luidspreker, uit het doorgaans zo koude Denemarken, is ontworpen door de Nederlander Paul Schenkel, die er geen geheim van maakt dat een van de eerste luidsprekers van zijn hand voor Davone, de ‘Ray’, een eerbetoon is aan de gelijknamige lounge chair uit 1956 van Charles Eames en zijn vrouw Ray Kaiser. Waarschijnlijk geheel toevallig staat in de documentatie van Sonus faber, uit het aanmerkelijk warmere Italië, te lezen dat het werk van hetzelfde echtpaar ook model heeft gestaan voor de SF16, aangevuld met een foto van dezelfde stoel. En om de paneuropese inspiratie compleet te maken, de behuizing van de Sf16 is gemaakt van gestoomd multiplex en de buitenste houtlaag van het Italiaanse bouwwerk is van walnoot, evenals alle producten van het Deense Davone. Tot zover de toevalligheden. Voor het onderhoud van dit fraaie hout levert Sonus faber een poetsdoek en een speciaal voor dat doel gemaakte vloeistof. Doek en vloeistof zijn ook geschikt voor het reinigen van de metalen sectie van de SF16. De kwetsbare metalen onderdelen, zoals de uitschuifbare armen waarop de satellieten zijn gemonteerd, zijn gemaakt van een legering van aluminium en carbon fiber. Maar even los van het materiaal en het meubelontwerp, de voornaamste bron van inspiratie voor de vorm en uitstraling van de Sf16 ligt in de futuristische kijk op de toekomst aan het eind van de jaren vijftig. De Italiaanse auto-industrie, met topmerken als Maserati en Ferrari, en dan vooral de ‘Corporate’, het type met die merkwaardige, omhoog-klapbare deuren, heeft model gestaan voor de uitschuifbare armen. Volgens Sonus faber doen de satellieten denken aan ogen. Toch doemt bij mij een andere visuele bron uit de jaren zestig nog het meest op: The Thunderbirds, die tv-serie uit de jaren zestig waarnaar ieder kind van het mannelijk geslacht de hele week reikhalzend uitkeek. Voor wie die jongensdroom nooit helemaal te boven is gekomen vormt de Sf16 wellicht uitkomst, al was het alleen maar om de hele dag de op afstand bedienbare, motorgestuurde satellietarmen in- en uit te laten schuiven. ‘F.A.B. Scott!’ Kinderlijke associaties, met ongebreidelde fantasie. Alsof de Sonus faber Sf 16 niet in Vicenza, Italië is gemaakt, maar in Area 51, Nevadawoestijn, door de aldaar gelande en heropgevoede Aliens from Outer Space.
