Sennheiser goes Virtual Reality
Door Marnix Bosman, HVT 11, november 2017
Sennheiser is bij hifikenners natuurlijk bekend vanwege de hoofdtelefoons. Praat je echter met een opnametechnicus dan zal hij vooral ook de microfoons noemen die binnen de industrie tot de absolute top behoren. Deze tak van Sennheiser heeft nu iets nieuws ontwikkeld waarmee audio-opnames een virtuele ruimte binnenstappen.
Bij Virtual Reality (VR) denk je vooral aan beeld. Rondkijken in een virtuele ruimte, al dan niet door een computer gegenereerd, met zo’n rare bril op je neus. Degene die zoiets een keer heeft geprobeerd, weet hoe vervreemdend maar vooral ook spannend zo’n ervaring kan zijn. Bij VR denk je vooral aan toepassingen binnen de entertainment industrie zoals games en films maar er zijn veel meer mogelijkheden. Er zijn ook meer maatschappelijke toepassingen te bedenken en ook binnen de industrie tijdens de ontwikkeling van nieuwe producten en werkomgevingen wordt VR steeds meer gebruikt.
Voor een 100% VR ervaring is beeld alleen echter niet genoeg en zou ook het geluid zich in 3 dimensies moeten afspelen. Bij 3D geluid denk je natuurlijk meteen aan surround maar feitelijk speelt standaard surroundgeluid zich alleen in een plat vlak af. Pas sinds de introductie van nieuwe surroundformaten zoals Dolby Atmos kunnen we gaan spreken over een 3D ervaring omdat er ook kanalen in het plafond zijn gedefinieerd. Een werkelijk 3D ervaring gaat echter nog iets verder en biedt niet alleen informatie over links, rechts en boven maar laat ook geluid van onderen toe.
Ambisonics
Ontwikkelingen op het gebied van 3D geluidsvelden stammen reeds uit de jaren ’60 en ’70 toen in Engeland de Ambisonics benadering werd ontwikkeld. Essentieel bij Ambisonics is dat binnen deze benadering niet specifieke surroundkanalen zijn gedefinieerd, zoals we dat bij bijvoorbeeld Dolby Surround of DTS kennen. Ambisonics is een speakeronafhankelijk format dat een 3D representatie geeft van het geluidsveld. Dat klinkt ingewikkeld maar het komt erop neer dat het Ambisonics format altijd omgerekend kan worden naar een signaal dat past bij de beschikbare luidsprekerposities en het aantal luidsprekers dat in een weergavesysteem beschikbaar is. Dat betekent dat je een Ambisonics signaal dus ook kunt omrekenen naar een stereosituatie of naar een binaural opname voor weergave via een hoofdtelefoon.
Binnen het Ambisonics format zijn 4 kanalen gedefinieerd: M, X, Y en Z. Met deze signalen besla je feitelijk een compleet 3D geluidsveld. Het M-signaal is het midden kanaal en symboliseert het signaal dat wordt opgevangen door een rondom gevoelige microfoon. Samen met de X, Y en Z signalen kun je vervolgens de links, rechts, onder en boven posities vastleggen.
