De magie van het moment, in de hoogste resolutie
Door John van der Veer, HVT 2, februari 2018
Studio 1 van het MCO-complex in Hilversum stond 21 en 22 december jongstleden in het teken van een unieke live registratie. Het Harmen Fraanje trio werd voor NativeDSD Music Music opgenomen door medeoprichter en producer/engineer Jared Sacks. Meekijken in de Haute Cuisine van opnametechniek en resolutie, maar vooral het intieme moment van magisch musiceren.
In HVT is al eerder gepubliceerd over vader en zoon Jared en Jonas Sacks. De eerste is de oprichter van Channel Classics Records, het klassieke platenlabel dat dateert van 1990. Beide mannen vormen de drijvende kracht achter NativeDSD, als plan ontstaan in 2013. Het doel van Native D(irect) S(tream) D(igital) is om muziek te kunnen aanbieden in de hoogst denkbare resolutie. De consequentie is dat de muziekbestanden op een album van bijvoorbeeld 70 minuten een omvang kunnen hebben van wel 30GB. NativeDSD verkoopt de originele DSD bestanden van externe labels en kan daarnaast putten uit het oeuvre van Jared’s eigen label Channel Classics. Jared Sacks is bovendien een bekend, veelgevraagd en gerespecteerd producer/engineer. Door deze combinatie van factoren kunnen vader en zoon Sacks zelf musici en ensembles registreren en aanbieden in, alweer, de hoogste denkbare resolutie. De eerste publicaties in HVT omtrent de familie Sacks behelzen vooral de technische kant en de filosofie achter het label en de techniek. Nu is het woord aan de musici die het magische moment creëren.
Sokken
MCO staat voor Muziek-Centrum van de Omroep en is de thuisbasis van het Radio Filharmonisch Orkest, het Groot Omroepkoor en het Metropole Orkest. Het gebouw aan de Heuvellaan in Hilversum, vlakbij het Mediapark, herbergt een aantal opnameruimtes waarvan Studio 1 de grootste is. Deze studio omvat een concertzaal met een halfronde, omhooglopende tribune en een lagergelegen podium dat ruimte biedt aan een flink orkest. De zaal is ingericht voor een optimale akoestiek en met faciliteiten om concerten te registreren, met of zonder publiek. “Ze zijn nu aan het opnemen, hoor”, krijg ik nog mee van de vriendelijke portierster en open daarom zo zachtjes mogelijk de brandweerrode toegangsdeur met de niet te missen 1. Met reden, zo blijkt. Om ongewenste bijgeluiden te voorkomen lopen de musici op kousenvoeten en ik val inderdaad midden in de opnames. Even voorstellen: naast Harmen Fraanje op piano bestaat het trio uit Clemens van der Feen op contrabas en de Amerikaan Tristan Renfrow op drums. Voor de gelegenheid is het gezelschap aangevuld met Fredrik Ljungkvist uit Zweden op tenorsaxofoon en klarinet. Opvallend: behalve een woud aan microfoons is er geen backline te bekennen en zijn er geen monitoren, noch hoofdtelefoons. De band staat redelijk dicht opeen en communiceert tijdens de opnames met gebarentaal. Ze horen elkaar uitsluitend via het akoestische instrumentarium. Alleen het slagwerk is wat afgeschermd met verrijdbare wanden en een akoestisch obstakel voor de bass drum. De andere instrumenten staan volledig vrij, alsof ze smeken om zoveel mogelijk overspraak. Op een afgesproken cue loopt de saxofonist al spelend weg van de band en de opstelling van de microfoons. Vanaf mijn zitplaats heeft dit een vervreemdend, maar fraai effect tot gevolg. Ben benieuwd wat de consequentie is voor de opname. Naast de musici ontwaar ik een cameraman die, zo later blijkt, in het kielzog van de immer opnemende globetrotter Jared Sacks uit Praag is komen overvliegen. “Maar nu ben ik net terug uit Estland”, aldus de engineer, die inmiddels het podium heeft betreden – geheel volgens de dresscode op sokken – en samen met zoon Jonas een toelichting geeft.