Revival van een icoon
Door Michel van Meersbergen, HVT 6, juni 2017
Het was eind jaren ’70 dat Gayle Martin Sanders en Ron Logan Sutherland elkaar ontmoetten in een audiowinkel te Kansas, USA, waar Sanders op dat moment manager was. De gedeelde liefde voor muziek én elektrostaten zorgde voor een duidelijke ‘klik’ en zoals dat gaat, wanneer soul mates elkaar ontmoeten: elektrostaten voor, elektrostaten na. Sanders liep al lange tijd rond met een concept voor een elektrostaat plus een wens deze ook commercieel op de markt te kunnen zetten en samen met zowel Sutherland als een klein onderzoeksteam werden de handen uit de mouwen gestoken.
En zo start in 1979 de samenwerking die niet veel later tot het merk MartinLogan zal leiden. Het eerste elektrostatische prototype zag in 1980 het daglicht. Deze klonk beter dan verwacht, maar bij het opdraaien van het volume ging het paneel letterlijk in rook op door vlambogen die zich over het paneel verspreidden. Wanneer je de ambitie hebt de toenmalige elektrostatische toppers, denk aan de Quad ESL en KLH Model 9, naar de kroon te steken dan moet het paneel, ook bij een hogere output, wel heel blijven.
De Uitdaging
Sanders en Sutherland vormen een aparte mix. Sanders als elektrotechnicus en Sutherland als met een graad in architectuur én reclame. Vanuit twee totaal verschillende specialiteiten is naar ‘de elektrostaat’ gekeken. Gaan we even terug naar de Quad ESL, dan zou Sanders zich gestoord kunnen hebben aan het beperkte frequentiebereik output. Sutherland had hier misschien met iets minder moeite naar gekeken, maar besefte weer dat een in de basis goed werkend, maar beperkt product door veel mensen zou worden genegeerd. In de ogen van Sanders is de KLH Model 9 de bijna perfecte elektrostaat maar onhandelbaar groot en erg duur. In de ogen van Sutherland door eerder genoemde kwaliteiten commercieel onhandig en verder als ‘vreemde eend’ binnen de lijn van KLH totaal onherkenbaar en niet logisch. Je zou er bijna een outline voor een ondernemersplan in kunnen zien. Het team experimenteerde verder met nieuwe materialen die, geluk – oh geluk, voor de luchtvaart beschikbaar kwamen. Mylar voor het diafragma, geleidende ‘coatings’ en nieuwe lijmsoorten. Het resultaat was een elektrostaat die er niet alleen behapbaar uitzag, maar ook zonder problemen hoge luistervolumes aankon.
