Grimm MU1: Muzikale verfijning op het hoogste niveau
Door John van der Veer, HVT 5, mei 2020
Er zijn van die apparaten waarmee Hifi-techneuten zich gelukzalig wentelen in een weelderige whirlpool vol nullen en enen. Nou, dat geldt niet voor mij. De stalen rolluiken ratelen acuut dicht, om met moeite weer omhoog te komen, tot een kier. De Grimm MU1 lijkt zo’n apparaat. Maar niets is minder waar. Over de onschatbare muzikale waarde van het denkwerk van het Grimm Audio team.
Na het verzoek van Ernst om me te verdiepen in de MU1 en de eerste schreden ter kennismaking, bekruipt me al snel een ongemakkelijk gevoel. Wat is dit voor apparaat? En waarom moet dat zwarte doosje bijna €10.000 kosten? Ok, het is een streamer. Daar zijn er al een heleboel van en die klinken stuk voor stuk van best ok tot erg goed, voor (veel) minder geld. Het is niet eens een DAC. Je komt er digitaal in en gaat er zo ook weer uit. Uiteraard mikt Grimm Audio op de toepassing met één van de varianten op de eigen LS1: actief, digitaal en onvolprezen. Zal het maar eerlijk zeggen: ga plat op de knieën voor deze ongelooflijk mooie weergevers, die ik al diverse malen heb mogen bewonderen. Heb voor de luistertest echter gebruik gemaakt van een externe versterker met DAC. Het signaal is vervolgens weergegeven door Wilson Audio Sabrina’s. Ook niet verkeerd, om een eufemisme te gebruiken. Even wat kreten: geen DAC, maar ook geen ADC. Dus tevens uitsluitend digitale ingangen, te weten AES/EBU, S/PDIF optisch en elektrisch, USB voor extra opslag, en de verbinding met Ethernet. Uiteraard voorzien de uitgangen in de mogelijkheid om de MU1 direct op de Grimm LS1 aan te sluiten, aangevuld met twee maal AES/EBU. Er zijn geen optische uitgangen. Rick Oldersom van Hifi Solutions, waar de luistertest plaatsvindt, weet te melden dat Grimm een verloopkabel heeft van AES/EBU naar Coax. Dat zal de actieradius met externe versterkers en DAC’s in ieder geval wat vergroten.
Zoals het klokje thuis tikt…
Het is duidelijk. Het vernuft van dit apparaat zit verstopt in de digitale inhoud. De werking van de streamer is gebaseerd op Roon software en biedt alle praktische en auditieve voordelen die dit multiplatform met zich meebrengt. Over de techniek in de MU1 is al veel geschreven. Ik verwijs u graag naar het werk van mijn gewaardeerde concullegae en de info die Grimm Audio levert. Ik beperk me tot de belangrijkste punten, die heel bijzonder zijn omdat ze a. door Grimm zelf zijn ontwikkeld in Eindhoven en b. tot een verbijsterende luisterervaring hebben geleid. Klap uit de school, kan het niet laten. Kernpunten zijn een uitgebeend Linux systeem met zelf ontwikkelde drivers, een PCI board dat de (Intel) NUC koppelt aan de inventies van Grimm, de eigen voeding met een extreem laag ruis- en bromniveau, de home-made, ingebouwde digitale klok met minimale jitter en tot slot een in eigen gelederen geprogrammeerde FPGA. Leuke term voor bruiloften en partijen: deze chip zet ieder digitaal formaat om naar PCM 176,4 of 192 kHz, afhankelijk van de sample rate (snelheid) van de bron, en stuurt deze data naar de uitgangen. Deze termen snap ik ternauwernood, maar wat ik wèl goed begrijp is dat door de bijzondere toepassing van de oversample-techniek in de MU1 de externe DA-omzetting soepeler, eenvoudiger (lees: beter) verloopt. Grimm claimt hierdoor een (veel) betere prestatie van bijna iedere aangesloten DAC. Er is meer, maar eerst nog wat termen: ieder digitaal formaat wordt intern omgezet naar viervoudige PCM, ook DSD. Apparaten die op de digitale ingangen zijn aangesloten, waaronder een CD loopwerk, zullen maximaal profiteren van de interne signaalbewerking, in belangrijke mate dankzij de klok uit Eindhoven. Simpel gezegd: ook een CD zal beter klinken met de MU1 tussen loopwerk en DAC.
Wil je de rest van het artikel lezen? Koop dan HVT of download onze kiosk voor Android of iOS
